Uroczystości gminne z okazji 95. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości odbyły się w Jedwabnem w poniedziałek 11 listopada 2013  r.

Organizatorzy uroczystości to:

• Krzysztof Moenke – Burmistrz Jedwabnego,

• Przewielebny Ksiądz Dziekan Jerzy Dembiński - Proboszcz Parafii pod wezwaniem świętego Jakuba Apostoła w Jedwabnem,

• Ewa Frączek - Dyrektor Zespołu Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych  w Jedwabnem.

W uroczystościach uczestniczyli:

1. Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Tadeusz Bronakowski

2. Ksiądz Dziekan Jerzy Dembiński - Proboszcz Parafii pod wezwaniem  św. Jakuba Apostoła w Jedwabnem

3. Marian Paliwoda – członek Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Łomży

4. Helena Karwowska – Prezes Związku Sybiraków w Gminie Jedwabne

5. Andrzej Górski – Przewodniczący Rady Miejskiej w Jedwabnem

6. radni Rady Miejskiej w Jedwabnem

7. Barbara Dmoch – Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza  w Jedwabnem

8. przedstawiciele instytucji Gminy Jedwabne

9. społeczność szkolna Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza i Zespołu Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych w Jedwabnem

10. harcerze Dwudziestej Pierwszej Drużyny Harcerskiej „AGAPA – Pomocna Dłoń imienia księdza Kazimierza Lutosławskiego” (opiekun Marzena Bagińska)

11. drużyna zuchów Drugiej  Grunwaldzkiej Wielopoziomowej Drużyny Harcerskiej „Zielony Płomień” (opiekun Małgorzata Modzelewska)

12. mieszkańcy Miasta i Gminy Jedwabne

Uroczystości poprzedziła koncelebrowana Msza święta pod przewodnictwem Jego Ekscelencji Księdza Biskupa Tadeusza Bronakowskiego i Księdza Dziekana Jerzego Dembińskiego – Proboszcza Parafii  w Jedwabnem, która została odprawiona w intencji Ojczyzny.

W homilii - będącej wspaniałą lekcją patriotyzmu - Ksiądz Biskup Tadeusz Bronakowski podkreślił,  że 11 Listopada to jedno z najważniejszych świąt w polskim kalendarzu. Stwierdził, że miłość do Ojczyzny wynika z przykazania Dekalogu, które nakazuje czcić ojca i matkę. Odwołał się do słów błogosławionego Jana Pawła II, który w książce „Pamięć i tożsamość” pisał: „Ojczyzna  (… ) to serce (…), Ojczyzna –  to (…) skarb (…), to jest dziedzictwo terytorium, (…) dziedzictwo wartości i treści duchowych, jakie składają się na kulturę danego narodu”. Ksiądz Biskup podkreślił, że na to dziedzictwo składają się wiara w Boga, miłość do Matki Boskiej Częstochowskiej, szacunek dla Bożych darów, honor i męstwo, pracowitość i rzetelność, uczciwość i sprawiedliwość, wierność i szacunek do historii przodków. Dodał, że dziedzictwo i Ojczyzna to skarby, które otrzymujemy w chwili narodzin, to jednocześnie obowiązki do spełnienia często okupione wieloma ofiarami, to zadania do wykonania, które należy realizować z wielką troską. Ksiądz Biskup podkreślił szczególna i wyjątkową rolę Ojczyzny w życiu każdego Polaka.

Obchodom Święta Niepodległości towarzyszyły wiersze, muzyka i śpiew w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych, którzy pod opieką nauczycieli przygotowali oprawę poetycko - muzyczną całej uroczystości. Pan Marian Paliwoda – członek Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Łomży – wyrecytował dwa wiersze - jeden Jana Lechonia  „Ojczyzna” i drugi – własnego autorstwa zatytułowany „Jestem Polakiem”, który był jego świadectwem pobytu na nieludzkiej syberyjskiej ziemi. Oba liryki podkreśliły wartość Ojczyzny i obowiązki wobec niej, które powinny stać się udziałem każdego Polaka. Pani Helena Karwowska - Prezes Związku Sybiraków w Gminie Jedwabne – w swej mowie przybliżyła zebranym swoją tragedię w czasie wojny, zsyłkę najbliższych na Sybir, pięcioletni pobyt na zesłaniu i nieludzkie traktowanie przez władze radzieckie. Podkreśliła, że w czasach terroru i syberyjskiej traumy bardzo trudno było zachować polskość, gdy codziennie walczyło się o przeżycie.

Dalsza część uroczystości odbyła się w centrum naszego miasta przy Pomniku Sybiraków.

Uroczystościom 95. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości towarzyszyły sztandary:

1) Sztandar Szkoły Podstawowej imienia  Adama Mickiewicza  w Jedwabnem

2) Sztandar Publicznego Gimnazjum imienia  Papieża Jana Pawła II  w Jedwabnem

3) Sztandar Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych imienia Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego

4) Sztandar Polskiego Stronnictwa Ludowego w Jedwabnem

5) Sztandar   Ochotniczej Straży Pożarnej w Jedwabnem

Kwiaty - będących wyrazem naszej wdzięczności tym wszystkim, którzy wywalczyli Polsce  niepodległość – złożyli:

1. Krzysztof Moenke - Burmistrz Jedwabnego i Andrzej Górski -  Przewodniczący Rady Miejskiej w Jedwabnem

2. Helena Karwowska – Prezes Koła Sybiraków w Jedwabnem, Marian Paliwoda – członek Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Łomży i Irena Kuklińska – córka Sybiraczki Lucyny Ożarowskiej

3. Dyrektor Szkoły Podstawowej imienia  Adama Mickiewicza  w Jedwabnem

4. Dyrekcja  Zespołu Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych w Jedwabnem

5. Członkowie Polskiego Stronnictwa Ludowego w Jedwabnem

6. Delegacja Dwudziestej Pierwszej Drużyny Harcerskiej „AGAPA – Pomocna Dłoń imienia księdza Kazimierza Lutosławskiego” (opiekun Marzena Bagińska)

7. Zuchy Drugiej  Grunwaldzkiej Wielopoziomowej Drużyny Harcerskiej „Zielony Płomień” (opiekun Małgorzata Modzelewska)

8. Biało – czerwone znicze zapalili uczniowie Zespołu Szkół w imieniu Państwa Danuty i Mieczysława Długołęckich.

W czasie uroczystości gminnych głos zabrał Krzysztof Moenke - Burmistrz Jedwabnego, który podkreślił bohaterstwo Polaków walczących o Wolną i Niepodległą.

Pan Burmistrz powiedział: „W ostatniej scenie filmu „Miś” Stanisława Barei znajdujemy słowa: „Tradycja to dąb, który tysiąc lat rósł w górę. Tradycja naszych dziejów jest warownym murem. To jest właśnie kolęda, świąteczna wieczerza, to jest ludu śpiewanie, to jest ojców mowa, to jest nasza historia, której się nie zmieni”.

Rozumieli to nasi przodkowie, którzy nigdy nie pogodzili się z utratą niepodległości. Za to ludu śpiewanie, za ojców mowę, za tradycję walczyli, cierpieli i ginęli. Ginęli w powstaniach narodowych, w czasie Wiosny Ludów, walcząc z zaborcami. Oddawali swe życie w czasie I i II wojny światowej. Artur Oppman mówi o tym tak:

„Imię twe Polsko, w bojowej nucie

Świętą nad nimi trzymało straż.

I na straconej stali reducie

Z pogardą patrząc śmierci twarz w twarz”.

Znosili prześladowania zaborców, więzienia, zsyłki, konfiskatę majątków, tortury. Znosili z hartem i wiarą, że Polska będzie Polską. Wiara ta dodawała sił, nie pozwalała zwątpić w sens walki. Jan Lechoń wyraził to w słowach:

„ Da Bóg nam kiedyś zasiąść w Polsce wolnej

Od żyta złotej, od lasów szumiącej,

Da Bóg, a przyjdzie dzień nieustający

Dla srebrnych pługów udręki mozolnej”.

I Polska powstała. Półtora wieku walk, krwawych nieraz i ofiarnych znalazło swój triumf w listopadzie 1918 r. Prasa amerykańska wówczas pisała: „Polacy nigdy nie tracili nadziei na swe zmartwychwstanie. Naród, który wydał Kopernika, Jana Sobieskiego, Kościuszkę i wielu innych bohaterów, nie może godzić się na niewolę”.

Dziś obchodzimy rocznicę tych wydarzeń. Oddajemy hołd wszystkim, którzy nam wolną ojczyznę wywalczyli i wspominamy twórców niepodległego państwa. Wielkie serce i talent Paderewskiego, odwaga, charyzma i poświęcenie Piłsudskiego dodawały wówczas Polakom ducha i pozwoliły im uwierzyć, że wolność jest możliwa, a naród polski może istnieć i rozwijać się, jeśli tylko sam rzeczywiście będzie tego chciał (…)

Nauka 11 listopada 1918 r. to przypomnienie, że historia narodu, jego wartości i tradycje, przy których trwa od wieków, dają ludziom niezbędnego ducha do działania. Czy byłoby możliwe obronienie młodej Polski przed sowiecką nawałnicą, gdyby nie kult dla polskich zrywów powstańczych w XIX wieku? Gdyby nie pamięć o wielkiej Rzeczpospolitej, o walce przeciw rozbiorom, ale również o pozytywistycznej pracy w obronie polskości pod zaborami?(…)

Pan Burmistrz Krzysztof Moenke - jako gospodarz miasta i Gminy Jedwabne - wyraził swoją wdzięczność Jego Ekscelencji Księdzu Biskupowi, który swoją obecnością dodał rangi gminnej uroczystości.

Następnie podziękował księżom oraz mieszkańcom naszej małej Ojczyzny za przybycie i udział w tej lekcji patriotyzmu i historii. Szczególne podziękowania skierował do obecnych Sybiraków, którzy są żywym świadectwem męczeństwa i umiłowania ojczyzny. Powiedział: „Dziękuję Wam – Drodzy Sybiracy - za pielęgnowanie bolesnej historii Polaków i upamiętnianie tragicznego losu Zesłańców Syberyjskich oraz za coroczny udział  w patriotycznych uroczystościach gminnych”.

Pan Burmistrz słowa podziękowania skierował również do pocztów sztandarowych, strażaków, dzieci i młodzieży, harcerzy, nauczycieli oraz wszystkich bez wyjątku, którzy uświetnili  uroczystość 11 Listopada.

W przeddzień uroczystości 11 Listopada uczniowie klasy II b gimnazjum  wraz z wychowawczynią Anną Kuklińską uporządkowali Grób Nieznanego Żołnierza na miejscowym cmentarzu. Młodzież zapaliła znicze będące darem serca od Państwa Danuty i Mieczysława Długołęckich.

Ponadto dnia 8 listopada 2013 r. w Zespole Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych i w Szkole Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Jedwabnem odbyły się uroczyste akademie, która miały za zadanie przybliżenie całej społeczności szkolnej wydarzeń tamtych dni.

Uroczystości Odzyskania Niepodległości przez Polskę w Gminie Jedwabne miały niezwykle podniosły i patriotyczny charakter. Stały się one nauką patriotyzmu dla młodego pokolenia Polaków.

Ewa Frączek

Dyrektor Zespołu Szkół Gimnazjalnych i Ponadgimnazjalnych w Jedwabnem